Lựa chọn giữa FBA (Fulfillment by Amazon) và FBM (Fulfillment by Merchant) thường là một trong những quyết định quan trọng nhất mà các doanh nghiệp phải đối mặt khi bắt đầu kinh doanh trên Amazon. Với sự hỗ trợ của Amazon, FBA cung cấp một giải pháp đầy đủ cho việc lưu trữ, đóng gói và vận chuyển hàng hóa, trong khi FBM đặt trách nhiệm này vào tay các doanh nghiệp tự quản lý. Điều gì làm cho mỗi phương thức này trở nên đặc biệt? Và làm thế nào để quyết định phương pháp phù hợp nhất cho doanh nghiệp của bạn? Hãy cùng UpBase tìm hiểu qua bài viết này!
Fulfillment by Amazon (FBA)
FBA là gì?
FBA là viết tắt của "Fulfillment by Amazon" (Hoàn thiện đơn hàng bởi Amazon), một dịch vụ của Amazon cho phép người bán hàng lưu trữ sản phẩm của họ trong các trung tâm phân phối của Amazon.
Khi có đơn đặt hàng, Amazon sẽ xử lý tất cả các quy trình vận chuyển và xử lý đơn hàng cho người bán hàng, từ việc lấy sản phẩm, đóng gói, đến vận chuyển và dịch vụ khách hàng. Điều này giúp cho người bán hàng tập trung vào việc phát triển sản phẩm và kinh doanh của họ mà không cần lo lắng về các khía cạnh vận chuyển và xử lý đơn hàng.
Amazon sẽ tính phí fulfillment và phí lưu kho hàng tháng:
- Phí fulfillment bao gồm các chi phí liên quan đến chọn hàng, đóng gói, vận chuyển và cung cấp dịch vụ khách hàng.
- Phí lưu trữ hàng tồn kho hàng tháng bao gồm chi phí lưu trữ các mặt hàng trong kho của Amazon.
Các chi phí này không bao gồm phí giới thiệu (referral fees – hoa hồng của Amazon cho doanh số bán hàng trên sàn thương mại điện tử).
Ưu điểm của FBA
Prime Shipping
Prime Shipping là dịch vụ giao hàng nhanh chóng và miễn phí cho các thành viên của chương trình Amazon Prime. Các sản phẩm được đánh dấu là "Prime" có nghĩa là chúng được tham gia vào chương trình Prime Shipping, và những người dùng Prime có thể nhận được các lợi ích sau:
- Giao hàng miễn phí: Các đơn đặt hàng được giao hàng miễn phí trong thời gian ngắn, thường là trong vòng 1-2 ngày, tùy thuộc vào vùng địa lý và các điều kiện khác.
- Vận chuyển nhanh chóng: Prime Shipping giúp đảm bảo rằng các đơn hàng được giao hàng nhanh chóng, giúp người dùng tiết kiệm thời gian và tiền bạc.
- Ưu đãi đặc biệt: Các sản phẩm Prime thường được kèm theo các ưu đãi và khuyến mãi đặc biệt dành riêng cho các thành viên Prime.
- Tiện lợi và tin cậy: Prime Shipping giúp người dùng có trải nghiệm mua sắm online thuận lợi và tin cậy, với sự hỗ trợ từ chính sách trả hàng và dịch vụ khách hàng của Amazon.
Chỉ riêng tại US đã có hơn 110 triệu người đăng ký Prime. Họ có xu hướng mua một mặt hàng có huy hiệu Prime shipping hơn là một mặt hàng vận chuyển thông thường. Điều này có thể góp phần làm tăng tiềm năng bán hàng của bạn, vì những người đăng ký Prime đều có mong muốn nhận được đơn hàng của mình một cách nhanh chóng.
Giành được Buy Box của Amazon
Có đến 85% tổng doanh số bán hàng trên Amazon được thực hiện thông qua Buy Box. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc có được Buy Box đối với các người bán hàng muốn cạnh tranh trên nền tảng này. Buy Box xuất hiện trực tiếp trên trang chi tiết sản phẩm, nơi khách hàng có thể thấy nút màu vàng "Add to cart" (Thêm vào giỏ hàng) và "Buy now" (Mua ngay), cho phép họ thêm sản phẩm vào giỏ hàng hoặc mua hàng ngay lập tức.
Để đạt được Buy Box, Amazon đặt ra một số yêu cầu cho các người bán hàng. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất mà Amazon xem xét là dịch vụ vận chuyển và giao hàng của người bán. Tóm lại, việc vận chuyển và giao hàng của bạn càng rẻ, nhanh chóng, thuận tiện và đáng tin cậy thì khả năng nhận được Buy Box càng cao.
Amazon cho rằng FBA có các chỉ số hoàn hảo về fulfillment, khi sử dụng FBA thì bạn có thể tăng tỷ lệ giành được Buy Box lên đáng kể so với seller sử dụng FBM.
Tập trung vào hoạt động bán hàng
Quản lý hoạt động fulfillment đòi hỏi nhà bán hàng phải thực hiện một loạt công việc phức tạp, từ tuyển dụng và đào tạo nhân viên đến giám sát tồn kho, thương lượng giá và thời gian vận chuyển, đảm bảo giao đúng hàng, đúng hạn... Có thể thấy rằng việc quản lý kho và vận chuyển là một nhiệm vụ đòi hỏi nhiều công sức.
Để giúp giải quyết vấn đề này, Amazon đã xây dựng cơ sở hạ tầng mạnh mẽ để tự động hóa và tối ưu hóa quá trình xử lý và vận chuyển đơn hàng. Chương trình Fulfillment by Amazon (FBA) là một ví dụ, cho phép các người bán dễ dàng mở rộng quy mô kinh doanh mà không cần phải lo lắng về việc tuyển dụng thêm nhân viên hay mở rộng không gian lưu trữ khi có sự thay đổi trong số lượng đơn hàng.
Nhiều người bán trên Amazon thích tập trung vào việc tìm nguồn cung ứng, phát triển sản phẩm, tiếp thị và bán hàng thay vì mất công quản lý hàng ngày. Họ đánh giá cao việc để Amazon lo lắng về các hoạt động vận hành hàng ngày.
Amazon SEO
Amazon SEO (Search Engine Optimization) là quy trình tối ưu hóa sản phẩm trên Amazon để tăng hiển thị và xếp hạng trong kết quả tìm kiếm của nền tảng này. Mục tiêu của Amazon SEO là làm cho sản phẩm của bạn nổi bật hơn trong số hàng trăm, thậm chí hàng nghìn sản phẩm khác trên cùng một danh mục. Sử dụng FBA có thể cải thiện vị trí của sản phẩm trong kết quả tìm kiếm do Amazon ưu tiên các sản phẩm được giao hàng bởi họ.
Dịch vụ chăm sóc khách hàng
Khi quyết định sử dụng dịch vụ Fulfillment by Amazon (FBA), bạn đặt niềm tin vào Amazon để đảm nhận toàn bộ quy trình từ chăm sóc khách hàng đến xử lý các đơn hàng. Mặc dù điều này có nghĩa là bạn sẽ không có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với khách hàng của mình, nhưng đổi lại, bạn sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí và thời gian, giúp bạn tập trung hơn vào việc phát triển kinh doanh và sản phẩm của mình. Bằng cách này, bạn có thể dành thời gian và nguồn lực cho các hoạt động tạo giá trị khác như nghiên cứu thị trường, chiến lược tiếp thị, hoặc tăng cường quan hệ với đối tác.
Fulfillment đa kênh (Multi-Channel Fulfillment)
Mô hình Multi-Channel Fulfillment (MCF) của Amazon có phương thức hoạt động tương tự như FBA, nhưng nó cung cấp dịch vụ fulfillment cho các người bán không chỉ trên trang web Amazon mà còn trên các kênh bán hàng khác. Đơn giản là khi bạn bán hàng trên nhiều nền tảng khác nhau, bạn có thể chuyển một phần hoặc toàn bộ hàng tồn kho của mình đến trung tâm fulfillment của Amazon để hỗ trợ xử lý, đóng gói và vận chuyển đơn hàng.
Tuy nhiên, hãy chuẩn bị tâm lý và tài chính trước khi sử dụng dịch vụ này, bởi chi phí của MCF thường cao hơn so với FBA.
Nhược điểm của FBA
Chi phí
Chi phí có thể được xem là một ưu điểm hoặc nhược điểm, phụ thuộc vào loại sản phẩm bạn kinh doanh và khả năng bán hàng của doanh nghiệp. Các sản phẩm có kích thước nhỏ, trọng lượng nhẹ và được bán nhanh chóng thường sẽ tiết kiệm được chi phí hơn so với những sản phẩm nặng, cồng kềnh và bán chậm trong chương trình FBA. Bên cạnh đó, các phí lưu kho thường biến đổi theo mùa, với sự tăng lên đặc biệt từ tháng 10 đến tháng 12.
Các loại phí fulfillment được phân loại dựa trên loại sản phẩm, bao gồm cả phí cho hàng may mặc và phí cho các sản phẩm khác ngoài hàng may mặc, cũng như phí cho các sản phẩm nhỏ và nhẹ. Giá của dịch vụ fulfillment có thể dao động từ $2.47 cho một sản phẩm nhỏ đến hơn $158.49 cho các sản phẩm lớn và nặng. Ngoài ra, phí lưu kho thường được tính theo tháng và có thể thay đổi tùy theo thời gian, vì vậy cần xem xét kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.
Tìm hiểu thêm về chi phí bán hàng trên Amazon
Mất quyền kiểm soát được hàng hoá
Bạn sẽ gần như mất quyền kiểm soát khi giao hàng hoá của mình cho FBA. Họ sẽ không cho phép bạn đến kho và kiểm tra hàng hoá, bạn phải hoàn toàn tin tưởng rằng họ sẽ bảo đảm hàng hoá của mình được đảm bảo về chất lượng và đóng gói cẩn thận.
Nếu bạn muốn tự mình kiểm soát và quản lý hàng hoá thì không nên lựa chọn sử dụng dịch vụ FBA.
Đóng gói và dán nhãn
Amazon có yêu cầu rất khắt khe về đóng gói và dán nhãn hàng tồn kho trước khi nhập hàng của bạn vào kho FBA. Họ có thể từ chối nhận hàng nếu không đáp ứng đủ yêu cầu. Điều này có thể khiến bạn phải tiêu tốn thời gian và tiền bạc để chuẩn bị lại từ đầu, trước khi đưa hàng vào kho.
Fulfillment by Merchant (FBM)
FBM là gì?
FBM là viết tắt của "Fulfillment by Merchant" (Giao hàng bởi người bán), một phương thức trong đó người bán hàng tự quản lý quá trình đóng gói, vận chuyển và giao hàng cho các đơn hàng mua từ họ trên nền tảng của Amazon.
Trong FBM, người bán hàng chịu trách nhiệm về toàn bộ quy trình từ khi đơn hàng được đặt đến khi hàng đến tay khách hàng. Điều này có nghĩa là người bán sẽ phải tự lập kế hoạch và thực hiện việc lưu trữ hàng hóa, đóng gói đơn hàng và tự chịu trách nhiệm vận chuyển. FBM thường được sử dụng cho các sản phẩm có số lượng nhỏ, dễ quản lý hoặc khi người bán muốn giữ sự kiểm soát lớn hơn về quy trình vận chuyển và dịch vụ khách hàng.
Tuy nhiên, dù là hình thức tự quản lý thì các nhà bán hàng vẫn phải đảm bảo đầy đủ các tiêu chuẩn liên quan đến vận chuyển, dịch vụ chăm sóc khách hàng cũng như xử lý các đơn hàng đổi trả của Amazon.
Ưu điểm của FBM
Trực tiếp kiểm soát đơn hàng và quá trình giao hàng
Một trong những ưu điểm chính của FBM (Fulfillment by Merchant) là người bán có thể trực tiếp kiểm soát đơn hàng và quá trình giao hàng. Bằng cách tự quản lý quá trình đóng gói, vận chuyển và giao hàng, người bán hàng có thể:
- Kiểm soát chất lượng: Người bán có thể tự kiểm soát chất lượng đóng gói và đảm bảo rằng sản phẩm được vận chuyển với chất lượng cao nhất, từ quá trình đóng gói đến việc giao hàng.
- Tùy chỉnh quá trình giao hàng: FBM cho phép người bán linh hoạt trong việc lựa chọn dịch vụ vận chuyển và phương thức giao hàng phù hợp với nhu cầu của họ và của khách hàng.
- Tăng cường trải nghiệm khách hàng: Bằng cách tự quản lý quá trình giao hàng, người bán có thể cung cấp trải nghiệm giao hàng cá nhân hóa và chăm sóc khách hàng tốt hơn, từ việc theo dõi đơn hàng đến giải quyết các vấn đề nhanh chóng và hiệu quả.
Giảm chi phí
Lựa chọn FBM có thể giúp các nhà bán hàng tiết kiệm được nhiều chi phí hơn. So với FBA (Fulfillment by Amazon), FBM giúp người bán tiết kiệm chi phí bởi vì họ không phải trả phí lưu trữ hàng hóa tại các trung tâm phân phối của Amazon, người bán không cần phải trả phí vận chuyển hàng hóa từ nơi lưu trữ của họ đến trung tâm phân phối của Amazon. Người bán có thể tự quyết định về các chi phí như vận chuyển, đóng gói, và dịch vụ khách hàng, giúp họ có được sự linh hoạt trong việc quản lý ngân sách kinh doanh.
Đây cũng là lý do chính mà FBM phù hợp với các seller, nhà bán nhỏ chưa có nhiều vốn.
Seller Fulfilled Prime (SFP)
Seller Fulfilled Prime (SFP) là một chương trình của Amazon cho phép các người bán tự quản lý và vận chuyển hàng hóa của họ, nhưng vẫn có thể tham gia vào chương trình Prime của Amazon.
Trong Seller Fulfilled Prime, người bán cam kết đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng giao hàng và thời gian vận chuyển mà Amazon đặt ra cho các sản phẩm Prime. Họ phải tự quản lý quá trình đóng gói, gửi hàng và đảm bảo giao hàng trong 1-2 ngày cho khách hàng Prime của Amazon.
Chương trình Seller Fulfilled Prime (SFP) của Amazon có giai đoạn thử nghiệm gọi là giai đoạn "SFP Trial". Trong giai đoạn này, Amazon cho phép một số người bán tham gia vào chương trình SFP nhưng với một số hạn chế và điều kiện cụ thể. Giai đoạn thử nghiệm này nhằm mục đích đánh giá hiệu suất của người bán trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn và yêu cầu của chương trình Prime. Giai đoạn thử nghiệm thường kéo dài 5-90 ngày để chứng minh rằng họ có thể duy trì các tiêu chuẩn của SFP như:
- Vận chuyển hơn 99% đơn hàng đúng hạn.
- Xử lý trong ngày đối với các đơn đặt hàng trước thời hạn cuối (cut-off time).
- Có tỷ lệ hủy đơn hàng dưới 0,5%,
- Sử dụng Dịch vụ Amazon Buy Shipping cho ít nhất 99% đơn hàng.
- Người bán phải tuân thủ với các Chính sách hoàn trả của Amazon.
- Cho phép tất cả các yêu cầu về dịch vụ chăm sóc khách hàng được xử lý bởi Amazon.
Nhược điểm của FBM
Không có lợi thế về Buy Box
Khi so sánh giữa việc sử dụng FBA và FBM, dù các yếu tố khác đều tương tự, người bán sử dụng FBA thường có lợi thế hơn về việc giành được Buy Box trên Amazon. Tuy nhiên, người bán FBM có thể nâng cao khả năng giành được Buy Box bằng cách tham gia vào chương trình Seller Fulfilled Prime (SFP), như đã đề cập trước đó. Tuy FBA vẫn có sự ưu việt so với SFP trong một mức độ nhất định, nhưng khi so sánh với FBM, SFP đem lại nhiều lợi ích hơn đáng kể.
Không có đặc quyền về SEO
Nhà bán sử dụng FBA thường có ưu thế về thứ hạng tìm kiếm so với FBM. Tuy nhiên, FBA không phải là yếu tố gây lỗi thời hoặc làm giảm hiệu quả của các nỗ lực về xếp hạng từ khóa và SEO. Thay vào đó, FBA chỉ đóng vai trò là một công cụ hỗ trợ tốt hơn một chút so với FBM.
Tự quản lý hoạt động chăm sóc khách hàng và đổi trả hàng
Trong trường hợp của FBM, người bán phải tự chăm sóc và tương tác với khách hàng một cách trực tiếp. Việc chăm sóc và tương tác với khách hàng trong FBM có thể mất một lượng thời gian đáng kể, tùy thuộc vào số lượng và phức tạp của các đơn hàng và yêu cầu từ phía khách hàng. Điều này có thể bao gồm việc trả lời các câu hỏi từ khách hàng, giải quyết các vấn đề phát sinh, xử lý yêu cầu đổi/trả hàng, cũng như tương tác thông qua email, điện thoại hoặc các kênh trò chuyện trực tuyến.
Tuy nhiên, mức độ thời gian mất điều này có thể được kiểm soát và quản lý thông qua việc áp dụng các hệ thống tự động hoặc quy trình rõ ràng trong quản lý dịch vụ khách hàng. Đồng thời, việc xây dựng một mối quan hệ tốt với khách hàng cũng có thể mang lại lợi ích lâu dài trong việc tăng trưởng doanh số và lòng trung thành của khách hàng.
Doanh nghiệp nên lựa chọn FBA hay FBM?
Tóm lại, cả FBA và FBM đều có những ưu và nhược điểm riêng biệt. FBA cung cấp các ưu đãi về SEO, Buy Box và tính năng Prime Shipping tự động cho sản phẩm. Điều này thu hút nhiều người bán trên Amazon vì họ có thể tập trung hơn vào việc bán hàng. Tuy nhiên, các lợi ích của FBA thường đi kèm với các khoản phí đáng kể.
Ngược lại, FBM cho phép người bán kiểm soát toàn bộ quá trình quản lý hàng tồn kho và hoàn thiện đơn hàng của mình. Những người bán có sự sẵn sàng và khả năng lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ fulfillment với chi phí hợp lý có thể tăng lợi nhuận tổng thể. Hơn nữa, họ có thể tương tác gần gũi hơn với khách hàng qua các dịch vụ chăm sóc khách hàng. Các người bán cũng có thể tham gia vào Seller Fulfilled Prime (SFP) để có cơ hội tham gia vào chương trình Prime Shipping.
Mặc dù việc sử dụng FBM có thể gây mất mát một số ưu thế về SEO và Buy Box so với FBA, nhưng nó thích hợp cho những người bán sẵn lòng đảm nhận thêm trách nhiệm và muốn kiểm soát cao hơn trong quá trình kinh doanh của mình.
Trong hầu hết các trường hợp, FBA là lựa chọn ưu việt cho các thương hiệu trên Amazon. Sự hài lòng của khách hàng, hiệu quả chi phí và dịch vụ chăm sóc khách hàng là những lý do hàng đầu khiến seller ưa chuộng FBA. Về chi phí, FBA thường rẻ hơn so với FBM do Amazon có các cước phí vận chuyển trong nước tốt nhất. Nếu bạn có số lượng đơn hàng lớn và sản phẩm nhỏ, nhẹ, FBA là sự lựa chọn lý tưởng.
Tuy nhiên, nếu bạn là cá nhân hoặc doanh nghiệp nhỏ, có lượng đơn hàng ít hoặc muốn tối ưu chi phí, FBM có thể phù hợp hơn. Đặc biệt nếu sản phẩm của bạn có kích thước lớn, trọng lượng nặng, FBM có thể mang lại chi phí tốt hơn. Kết hợp cả hai phương thức bán hàng FBA và FBM cũng là một lựa chọn hợp lý. Bạn có thể sử dụng FBA cho các sản phẩm bán chạy và sử dụng FBM cho những sản phẩm khác. Điều này giúp giảm chi phí lưu kho cho các sản phẩm bán chậm.
Với những kiến thức cơ bản về FBA và FBM, bạn có thể chọn lựa mô hình bán hàng phù hợp nhất cho doanh nghiệp của mình. Hãy xem xét các yếu tố như quy mô kinh doanh, định hướng phát triển và danh mục sản phẩm để đưa ra quyết định chính xác nhất.