Giá thành và giá vốn là 2 yếu tố quan trọng trong kinh doanh bán hàng. Trong bài viết này, UpBase sẽ cùng bạn tìm hiểu về khái niệm giá thành và giá vốn bán hàng cũng như cách phân biệt và so sánh chúng.
Giá thành là gì?
Giá thành là tổng chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành việc sản xuất một sản phẩm hoặc cung cấp một dịch vụ. Nó bao gồm tất cả các chi phí trực tiếp và gián tiếp liên quan đến sản xuất như nguyên vật liệu, nhân công, chi phí chung,...
Giá thành được biểu hiện bằng tiền và là cơ sở để doanh nghiệp định giá sản phẩm, dịch vụ. Có hai loại giá thành chính:
- Giá thành sản xuất: là giá thành của sản phẩm được tính từ khi nguyên vật liệu đầu vào cho đến khi thành phẩm hoàn chỉnh, sẵn sàng để bán ra thị trường.
- Giá thành toàn bộ: là giá thành của sản phẩm bao gồm cả giá thành sản xuất và chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp.
Giá vốn là gì?
Giá vốn là giá trị của hàng hóa, dịch vụ được doanh nghiệp mua vào để bán lại. Nó bao gồm giá mua hàng hóa, dịch vụ cộng với các chi phí liên quan đến việc mua hàng như:
- Giá mua hàng hóa, dịch vụ: Đây là chi phí trực tiếp nhất mà doanh nghiệp phải trả cho nhà cung cấp.
- Chi phí vận chuyển: Chi phí liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa từ nhà cung cấp đến kho của doanh nghiệp.
- Thuế nhập khẩu: Chi phí phải trả cho cơ quan hải quan khi nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài.
- Chi phí sản xuất: Bao gồm chi phí nguyên vật liệu, nhân công, chi phí chung,...
- Các chi phí khác: Chi phí bảo hiểm, chi phí bao bì,...
Giá vốn là một phần quan trọng trong giá bán sản phẩm, dịch vụ và ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
Cách phân biệt giá thành và giá vốn
Giá thành và giá vốn đều là 2 chỉ tiêu quan trọng phản ánh chi phí để hoàn thành việc sản xuất hoặc mua một sản phẩm, dịch vụ. Chúng là cơ sở để doanh nghiệp định giá sản phẩm, dịch vụ, đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh, lập kế hoạch và dự toán kinh doanh. Tuy nhiên, giá thành và giá vốn tuy có nhiều điểm chung thì cũng có những khác biệt cần phải làm rõ để tính toán và vận dụng đúng cách.
Xét về phạm vi thì giá thành chỉ bao gồm các chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ. Trong khi đó giá vốn bao gồm cả giá thành sản phẩm hoặc dịch vụ và các chi phí liên quan đến việc mua hàng hóa, dịch vụ để bán lại.
Mặt khác, giá thành được tính toán sau khi sản phẩm hoặc dịch vụ được hoàn thành. Còn giá vốn được tính toán tại thời điểm doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ.
Giá thành và giá vốn còn khác nhau ở mục đích sử dụng. Giá thành được sử dụng để đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, lập kế hoạch và dự toán kinh doanh, định giá sản phẩm. Giá vốn thì lại được sử dụng để xác định giá bán hàng hóa, dịch vụ, tính toán lợi nhuận gộp.
Ví dụ:
- Giá thành: Giá thành của một chiếc áo thun bao gồm chi phí nguyên liệu vải, chi phí nhân công may, chi phí điện nước,...
- Giá vốn: Giá vốn của một chiếc áo thun nhập khẩu bao gồm giá mua áo thun từ nước ngoài cộng với chi phí vận chuyển, thuế nhập khẩu,...
Công thức tính giá thành:
Giá thành = Chi phí sản xuất / Số lượng sản phẩm
Chi phí sản xuất = Chi phí nguyên vật liệu + Chi phí nhân công + Chi phí chung
Công thức tính giá vốn:
Giá vốn = Giá mua hàng hóa + Chi phí mua hàng
Chi phí mua hàng = Chi phí vận chuyển + Thuế nhập khẩu + Các chi phí liên quan khác
Hi vọng thông qua bài viết này, UpBase đã giúp bạn làm rõ được cách phân biệt giá thành và giá vốn để tính toán và phân tích hiệu quả hơn trong quá trình kinh doanh.